Uzyskanie Certyfikatu Szkoły Humanitarnej  w Gimnazjum nr 1 im. Papieża Jana Pawła II

w Nowej Dębie - 2014r.

 „…Bo jeśli coś lub kogoś tak bardzo szanujesz, uważasz za wyjątkowo cenne, niemal święte, to czy będziesz chciał to niszczyć?

Czy, jeśli potrafisz dostrzec w krzaku, kwiatku  i żuczku przejaw boskości, to je podepczesz, wytniesz, zdewastujesz?

Jeśli wiesz, że Twoje życie i zdrowie są organicznie związane  z otaczającą Cię naturą, to czy będziesz ją grabił bez zastanowienia… ”

                                     Olga Mielnikiewicz- PAH -„Moja święta hinduska rodzina…”

Uzyskanie certyfikatu  Szkoły Humanitarnej to efekt rocznej pracy uczniów i nauczycieli Gimnazjum  nr 1 im. Papieża Jana Pawła II w Nowej Dębie realizujących ogólnopolski projekt z edukacji globalnej organizowany przez Polską Akcję Humanitarną, a współfinansowany przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej oraz Fundację Arche-Nova z Niemiec. Koordynatorami projektu: „Aktywne szkoły na rzecz globalnej odpowiedzialności” były: pani Renata Konefał i pani Anna Gurdak.

Sam już udział w projekcie PAH-u był dla szkoły wyróżnieniem - we wniosku aplikującym opisane były wieloletnie działania Szkolnego Klubu Wolontariuszy prowadzonego przez panią Renatę  Konefał - a  nasza szkoła została wytypowana jako jedna z 30 szkół z pięciu województw : warmińsko mazurskiego, podlaskiego, lubelskiego, podkarpackiego, małopolskiego oraz świętokrzyskiego.

Edukacja globalna  łączy rzetelność wiedzy o krajach globalnego Południa bez uproszczeń i schematów  z kształtowaniem postawy  odpowiedzialnego mieszkańca Ziemi, empatycznego wrażliwego człowieka, który potrafi krytycznie odbierać i selekcjonować informacje i działa zgodnie z zasadą: „Myśl globalnie, działaj lokalnie”. Dzięki odpowiedniemu wprowadzeniu i merytorycznemu przedstawieniu problemów krajów globalnego Południa, omówieniu zasad edukacji globalnej, kodeksu etyki obrazów i filmów a przede wszystkim zwróceniu uwagi na fakt, że każdy człowiek może mieć poczucie sprawczości do projektu -po specjalnej lekcji- apelu  dla całej szkolnej społeczności- zgłosiło się 67 uczniów.

Koordynatorzy ww. projektu -p. Renata Konefał i p. Anna Gurdak oraz uczniowie: Izabela Kotulska i Przemysław Wit a także Patryk Michałow uczestniczyli w trzydniowych warsztatach najpierw w Krakowie, potem w Warszawie, zapoznając się z  praktyczną  wiedzą z zakresu pomocy humanitarnej, prawa do wody i żywności.W warsztatach brali udział  przedstawiciele Ośrodka Rozwoju Edukacji z Krakowa i Warszawy, trenerzy i nauczyciele z Niemiec reprezentujący Fundację Arche- Nova,  a także specjalni goście z Kenii: John Paul Mugo i Thomas Odarii – pracownicy PAH -u działający w Sudanie Południowym, którzy opowiadali o swojej pracy w Polskiej Akcji Humanitarnej i rzeczywistości Sudanu.

W spotkaniu podsumowującym projekt  uczestniczyła  pani Janina Ochojska – niezapomniane przeżycie dla wszystkich uczniów i nauczycieli- która, udzielając odpowiedzi na pytania uczestników, doceniła zaangażowanie biorących w projekcie polskich szkółi uczniów.

Koordynatorzy projektu we współpracy z młodzieżą opracowali dwa autorskie wewnętrzne projekty. W I półroczu uczniowie szukali odpowiedzi na pytanie: Dlaczego kraje globalnego Południa potrzebują pomocy humanitarnej? Głównym celem działań było zdobycie wiedzy na temat rzeczywistości globalnego Południa i pomocy humanitarnej. 

Dla ponad 70. uczniów zostały zorganizowane warsztaty: „Adekwatna i nieadekwatna pomoc humanitarna. Jak mądrze pomagać”. Warsztaty prowadzone były przez panią Renatę Konefał i panią Annę Gurdak  wraz z uczniowskimi koordynatorami: Izabelą Kotulską i Przemysławem Witem według profesjonalnych scenariuszy opracowanych przez trenerów PAH-u. Następnie młodzież pod kierunkiem pani Ewy Siwczuk - Cymy przygotowała wystawę: Rzeczywistość globalnego Południa, uczestnicząc jednocześnie w spotkaniach, na których zdobywała wiedzę z edukacji globalnej i zapoznawała się ze źródłami informacji związanymi z życiem i problemami mieszkańców Południa. Podsumowaniem tych działań była organizacja konkursu plastycznego na najlepszy plakat związany z  adekwatną i nieadekwatną pomocą humanitarną.

W spotkaniu z panem Dariuszem Bździkotem oraz z panem Mariuszem Wołoszem z Fundacji im. ks. Kardynała Adama Kozłowieckiego w Hucie Komorowskiej: „Serce bez granic” na temat pobytu w Zambii gimnazjaliści nie tylko podążali śladami Kardynała Kozłowieckiego, ale także odebrali wspaniałą i niezwykła lekcję – lekcję pokory, którą daje otwarte spotkanie z drugim człowiekiem – nieważne, gdzie mieszkającym i jaki noszącym kolor skóry bo przecież, cytując słowa Mahatma Gandhiego: „Służenie in­nym bez uczu­cia po­kory jest je­dynie zas­po­kaja­niem egoiz­mu, za­pat­rze­niem się wyłącznie we własną osobę ”.                                                                                                                                           

       Kolejne zaplanowane  warsztaty dla naszych uczniów  związane były  z  dostępem do wody. Warsztaty prowadziła  trenerka PAH-u - pani Agnieszka Bajtyngier, która w ciekawy sposób przekazała uczniom wiedzę związaną z zasobami wody na  naszej planecie i problemem jej  braku w afrykańskich rodzinach. Uczniowie, ucząc się łamania stereotypów, wysłuchali opowieści afrykańskiej pisarki Chimamandy  Adichie, która opowiadała o tym, jak odkryła swoją tożsamość kulturową i ostrzegała przed tym, że styczność tylko z jedną opowieścią na temat innej osoby lub kraju, jest wielkim nieporozumieniem i bardzo nas ogranicza.Warto dodać,że Patryk Michałow będąc laureatem konkursu organizowanego przez SMK Zaleszany: Wolontariat. Tak trzymaj - przekazał swoją nagrodę pieniężną w wysokości 200 zł na kampanię PAH- u: „Świat bez głodu”.

W II półroczu młodzież poznawała zagadnienia związane ze  Sprawiedliwym Handlem i postawą odpowiedzialnego konsumenta, próbując rozwiązać problem: „Czy mogę mieć wpływ na zmniejszanie głodu na świecie?”. Koordynatorom projektu zależało, by młodzież zrozumiała przyczyny głodu na świecie, poznając  następujące zależności: emisja CO2 a głód i zmiany klimatu, wywłaszczanie drobnych rolników-wspieranie lokalnych producentów -land grabbing, produkcja biopaliw i jej związek ze zwiększeniem głodu, wpływ wewnętrznych konfliktów i wojenna rzeczywistość na realia życia mieszkańców globalnego Południa. Głównym celem działań w II półroczu było więc kształcenie postawy odpowiedzialnego konsumenta, który poprzez swoje świadome wybory konsumenckiemoże mieć wpływ na zmniejszenie głodu na  świecie. Wprowadzeniem do tych trudnych zagadnień była dyskusja wokół filmu: „Życzymy państwu smacznego” pokazującego, skąd i w jaki sposób niektóre produkty spożywcze trafiają na nasze stoły, z problem ocieplania klimatu i emisji CO2 uczniowie zapoznali się podczas spotkania z trenerem PAH- u i działaczem Polskiej Zielonej Sieci panem Adamem Markuszewskim, który w nakręconym w Indonezji  filmie: Jedność w różnorodności -http://www.youtube.com/watch?v=F_n1ZOXA6Zs- wskazywał związek miedzy karczowaniem lasów pod produkcję oleju palmowego a ociepleniem klimatu na naszej planecie. Uczniowie w małych projektach edukacyjnych  badali problem: Czy rzeczywiście czekolada jest taka słodka?- docierając do informacji na temat niewolniczej pracy dzieci oraz: „ Ile jest wody w jeansach”, pokazując niezgodne z prawami człowieka i pracownika warunki pracy przy produkcji odzieży oraz wpływ szkodliwości substancji chemicznych na zdrowie człowieka przy tzw. piaskowaniu jeansów.

Kolejnym działaniem było aktywne włączenie się w obchody Światowego Dnia Wody, w ramach którego zorganizowano konkurs wiedzy na temat dostępu do wody  i jej zużywania w aspekcie globalnym. Chcąc poznać zasady Sprawiedliwego Handlu, nawiązano współpracę z Polską Koalicją Sprawiedliwego Handlu i pozyskano produkty spożywcze z  Fair Trade oraz materiały promujące Sprawiedliwy handel. Uczniowie zostali uświadomieni, że  podpisując petycję Clean Clothes mogą wyrażać swój protest przeciwko łamaniu praw człowieka i niszczącym środowisko firmom produkującym odzież. Młodzież zdobywając wiedzę z zakresu Sprawiedliwego handlu - w każdej klasie została przeprowadzona lekcja na temat odpowiedzialnego konsumenta na podstawie autorskiego scenariusza opracowanego z wykorzystaniem materiałów z poradnika „ Dobre zakupy. Jak kupować z czystym sumieniem ” wydanym przez Polską Zieloną Sieć  zapoznawała się z następującymi zagadnieniami: łamanie praw człowieka - reżim, łamanie praw pracowniczych, ochronę środowiska, eksperymenty na zwierzętach, zaangażowanie  w produkcję lub dostawy broni konwencjonalnej lub jądrowej w produkcji kawy, herbaty, obuwia, kosmetyków, artykułów spożywczych, zabawek, odzieży, itp.  Swoją wiedzę zaś uczniowie sprawdzali w zorganizowanym konkursie: „Sprawiedliwy handel a fair trade”, nad którym - pod kierunkiem pani Renaty Konefał - czuwały uczennice: Izabela Kotulska i Olga Zięba. 

 W dwukrotnych spotkaniach warsztatowych z panią Joanną Sadecką -Kurnik–Stowarzyszenie Wsparcie w Nowej Dębie - z zakresu świadomych wyborów konsumenckichuczniowie poznawali kolejne mechanizmy i sposób produkcji niektórych artykułów spożywczych. Uczennica Milena Markiewicz w imieniu całej szkolnej społeczności skierowała odezwę do mieszkańców naszego miasta i gminy, apelując, by poprzez swoje świadome konsumenckie wybory i mądre korzystanie z energii, wody w codziennym życiu mieli świadomość, że jest to nie tylko właściwa postawa obywatelska, ale także świadome życie mieszkańca Ziemi.Projekt zakończył się spotkaniem podsumowującym w Samorządowym Ośrodku Kultury w Nowej Dębie przy otwartej współpracy dyrektora pana Krystina Rzemienia oraz Ogólnoszkolnym Marszem Nordic Walking, który poprowadzili członkowie Szkolnego Klubu Nordic Walking prowadzonego przez panią Edytę Załęską –Magdę. Hasłem sztandarowym było wezwanie: „ Zmień styl życia, a zmniejszysz głód na świecie”.

Udział w projekcie Polskiej Akcji Humanitarnej przyczynił się do wzbogacenia wiedzy nauczycieli oraz uczniów na temat globalnego wymiaru sytuacji i problemów, które dotykają nas codziennie. To ukazanie nowej perspektywy opisującej rzeczywistość nie tylko z poziomu lokalnego, ale także zrozumienie mechanizmów rządzących światem  w wymiarze globalnym. Perspektywa ta, wpisana do nowej podstawy programowej kształcenia ogólnego, jest jeszcze mało popularna z powodu braku publikacji i materiałów edukacyjnych na ten temat. Stąd też realizacja projektu była dużym wyzwaniem dla koordynatorów projektu, by udział młodzieży w projekcie był świadomym wyborem młodego człowieka, który zrozumiał, że swoją postawą  i codziennymi wyborami może mieć wpływ na los człowieka na drugiej półkuli. Zaangażowanie i wsparcie dyrektora szkoły – Pana Zbigniewa Wolwowicza i postawa uczestniczących w projekcie nauczycieli pozwoliła na efektywną realizację projektu i otrzymanie tytułu Szkoły Humanitarnej, z czego jesteśmy bardzo dumni.

                                                                                      opr. Renata Konefał